Nguyên Lí lí luận văn họcNgành Cử nhân văn học – Sp Ngữ văn ĐHCT
1.
Cốt truyện kịch
- Cốt
truyện của kịch bản phải thật tập trung, không thừa, không thiếu, phải thật dồn
nén, chỉ chứa đựng những tình tiết thật sự tiêu biểu và cần thiết, có ý nghĩa
tượng trưng khái quát cao bởi do nhiều yếu tố tác động đến như không gian, thời
gian trên sân khấu hạn chế cũng như để khán giả có thể liên tục theo dõi suốt
buổi diễn mà không gây nhàm chán hay phức tạp, khó nắm bắt vì có nhiều tình
tiết dư thừa. Như chỉ ở hồi thứ hai của vở kịch “Bắc Sơn” của Nguyễn Huy Tưởng, mà diễn ra nhiều
cảnh như cảnh Ngọc căn dặn vợ mình là Thơm về chuyện tiền bạc, của cải, tiếp
theo thầy giáo Thái vào trò chuyện cùng Thơm, Thơm lại ra khi ông cụ Phương cha
Thơm và cửu - người cùng tham gia chiến đấu vào bàn chuyện với Thái, sau cùng
là cảnh Sáng con trai ông cụ Phương vào nói chuyện một lúc rồi họ cùng chạy ra
theo ông cụ Phương khi họ phát hiện Ngọc là tay sai cho giặc, tất cả đều cô
đọng, ngắn gọn.
-Tính tập trung cao biểu
hiện ở các bộ phận cấu thành cốt truyện, không như tác phẩm tự sự có nhiều
thành phần tham gia vào việc cấu thành cốt truyện, mà bộ phận duy nhất cấu
thành cốt truyện của tác phẩm kịch là hành động được triển khai qua hệ thống sự
kiện theo trật tự thời gian, vì thế giữa cốt truyện và hành động kịch phải
thống nhất, tập trung, các chi tiết, tình tiết phải cô đúc, ngắn gọn và còn
phải liên kết với nhau logic, tất yếu, cùng hướng về một mối, một mục đích một
cách tự nhiên. Ví dụ những hành động của nhân vật Othello trong vở kịch cùng tên của Sếch-pia đã
từng bước tăng tiến theo cao trào kịch tính của kịch, đến khi xung đột lên cao
đỉnh điểm thì hành động của chàng cũng nhất quán theo, đó là hành động dùng đôi
tay bóp cổ chết Desdemona - vợ của mình.
- Cốt truyện và hành động
phải thật tập trung, thống nhất, nhưng không có nghĩa là đơn giản, tất yếu, cứ
đều đều, tuần tự vì thế trong kịch phải có những điểm ngoặt, đột phá, có bước
tiến mạnh… được tạo bằng những sự viêc bất ngờ để khán giả không nhàm chán khi
theo dõi liên tục trong vài giờ. Và yếu tố bất ngờ đó không gây khó hiểu, hay
ảnh hưởng đến sự theo dõi liền mạch của khán giả vì những yếu tố đó có thể lí
giải được qua tính cách của nhân vật hay những tình huống đã được dự báo. Ví dụ
nhân vật Ngọc Cẩm trong vở kịch “Những người ở lại” của Nguyễn Huy Tưởng, vốn
là người vợ sau của Bác sĩ Thành-một bác sĩ có danh tiếng được nhiều người kính
trọng, nhưng vì có tình ý với Quảng - người học trò của chồng mình, bà đã xử sự
một cách trơ trẽn, sổ sàng khi biết Quảng sắp cưới Lan – con gái riêng của
chồng, rồi sau đó bà còn bỏ chồng ở với một Việt gian chỉ điểm cách mạng cho
Tây, hay tình tiết bác sĩ Thành là một người trung hậu, từng rất yêu thương bà
Ngọc Cẩm nhưng lại ra tay giết bà vì bà đã chỉ điểm cho giặc bắt Lan, đó là một yếu tố bất ngờ khi người
theo dõi cứ nghĩ một người trí thức, luôn luôn nhúng nhường như bác sĩ mà lại
có hành động cao trào như vậy.
ð Cốt truyện của kịch tuy
phải thật tập trung và thống nhất nhưng không đơn điệu, tẻ nhạt mà phải linh
hoạt và phong phú.
No comments:
Post a Comment