VĂN HỌC CHÂU ÂU 1 PHÂN TÍCH TÁC PHẨM OTHELLO

VĂN HỌC CHÂU ÂU 1

TÌM HIỂU TÁC PHẨM OTHELLO

                 

I.                  TÁC GIẢ

II.               TÁC PHẨM

1. TÓM TẮT TÁC PHẨM

     Othello là tướng da đen có tài của Cộng hòa Venice. Chàng thường đến chơi nhà Nguyên lão nghị viện Brabantio và làm quen với con gái ông, Desdemona. Hai người yêu nhau, và bí mật cưới nhau. Nhưng tình duyên của họ gặp nhiều trở ngại. Iago, hiệu úy của Othello bất mãn vì không được đề cử chức Phó tướng đã xúi Roderigo, một gã si tình, lắm tiền, yêu thầm nhớ trộm Desdemona, đang đêm báo cho Brabantio biết. Ông tức giận sai gia nhân đi bắt Othello để đưa ra xét xử trước Hội đồng nghị viện vì tội dùng bùa phép quyến rũ con gái ông. Cũng đêm đó, Nghị viện nhận tin quân Thổ đem chiến thuyền tấn công đảo Síp, bèn cho người gọi Othello về bàn chuyện quốc sự. Trước Nghị viện, Desdemona gạt những lời buộc tội của cha với chồng mình, bảo vệ tình yêu và cuộc hôn nhân chính đáng. Othello cùng vợ, Phó tướng Cassio, Hiệu úy Iago lên đường đến đảo Síp, cùng đi có Emilia, vợ của Iago theo hầu Desdemona. Hạm đội Thổ bị bão đánh tan tác. Othello mở tiệc ăn mừng. Iago chuốc rượu cho Cassio say rồi khích bác khiến chàng đâm quan trấn thủ đảo Síp là Montano gây rối ren trong đảo. Cassio bị cách chức, nhưng Iago xui chàng đến nhờ cậy Desdemona xin Othello phục chức cũ, song lại báo Othello đến chứng kiến. Từ đó bằng nhiều thủ đoạn, Iago gieo vào lòng Othello nghi ngờ lòng chung thủy của vợ, cho nàng tư thông với Cassio. Đến một ngày Othello ra lệnh Iago giết Cassio, còn chàng bóp cổ vợ đến chết. Nhưng Iago lại xui Roderigo giết Cassio vì hai người này giết nhau có lợi cho hắn. Cảnh đâm chém huyên náo ngoài lâu đài khiến Emilia phải chạy về báo tin cho Othello và nhìn thấy Desdemona đã chết. Emillia thấy bộ mặt thật của chồng, tố cáo chồng trước mọi người và bị chồng đâm chết. Othello hối hận đâm bị thương Iago rồi tự vẫn, còn Iago bị bắt.
2. VỊ TRÍ ĐOẠN TRÍCH
Hồi 5, cảnh 2- Othello bóp cổ vợ mình cho đến chết trong phòng ngủ ở trong lâu đài.

III.           TÌM HIỂU ĐOẠN TRÍCH

1.     NHÂN VẬT OTHELLO

Othello một người da đen đã yêu và cưới Desdemona một thiếu nữ quý tộc da trắng, xinh đẹp. Nhưng tình yêu của họ trở thành một tấm bi kịch lớn khi Othello quá cả tin lời người khác để cho sự ghen tuông lên ngôi. Othello được hiện lên qua hành động, lời nói của chính nhân vật đối với nàng Desdemona trong đoạn trích “Othello”, từ đó ta thấy rõ tâm trạng cũng  như tính cách của Othello trong vấn đề về tình yêu và hôn nhân. Càng đi sâu vào cuộc đối thoại thì tâm trạng Othello có nhiều biến đổi mạnh mẽ:

- Mở đầu đoạn trích Othello đã hôn Desdemona khi nàng đang ngủ, một tình yêu ngọt ngào, một cử chỉ trìu mến, nhưng đó lại được xem là nụ hôn cuối cùng khi lòng ghen tuông của Othello quá lớn, chàng ghen bởi vì chàng đã quá cả tin vào sự xúi giục của người khác. Othello muốn giết nàng Desdemona đi cho thỏa sự ghen tuông, lòng hận thù của mình, nhưng lại có cái gì đó bịn rịn, yêu thương khi: “Ta hôn em một lần nữa! Một lần nữa”, rồi lại: “Một lần nữa”… Sự đau đớn, xót xa, dằng dặt khi tình yêu của bản thân quá lớn thì sự nghi ngờ, ghen tuông lại càng cháy rực trong lòng.

- Lời nói của Othello không dịu dàng, ôn tồn nữa mà cứng nhắt khô khan khi Desdemona tỉnh giấc, những lời nói của Othello liên tiếp ám chỉ đến cái chết đang sắp đến với nàng: “Đêm nay người đã cầu nguyện chưa?”, “nếu thấy mình còn tội lỗi… thì ngươi hãy cầu xin ngay đi”, hay: “ta không muốn giết ngươi khi linh hồn ngươi chưa chuẩn bị”… Thái độ tuyệt tình, dứt khoát và đầy giận dữ khi trước mắt giờ đây là một người vợ kiều diễm chàng rất mực yêu thương lại sinh lòng phản bội.

- Sự ngạc nhiên, hoảng hốt của Desdemona lại càng làm cho Othello bực tức thêm: “Đôi mắt quắc lên, trông phu quân thật đáng sợ” mặc dù Desdemona chẳng có tội tình gì. Othello trở nên lạnh lùng, vô tình khi nàng Desdemona thơ ngây biết được sự tình, lòng ghen tuông của chồng và buông lời giải thích. Tình yêu và ý nghĩ chiếm hữu làm cho Othello trở nên mù quáng, cả tin, dễ dàng nghe theo sự bịa đặt của kẻ xấu mà không tin vào tình yêu thủy chung của vợ mình.

- Lòng câm hờn, thù hận làm cho Othello càng thô bạo và khó bình tĩnh để kiểm soát được mình, Othello cắn môi, run cả người lên và quát vợ khi nàng nói chuyện: “Câm ngay và nằm yêm”. Những hành động, lời nói cũng như tâm trạng, suy nghĩ của Othello càng trở nên cao trào khi Desdemona càng muốn giải thích.

- Nhắc đến chiếc khăn kỉ vật Othello như không còn muốn Desdemona nói gì thêm nữa và chỉ buộc nàng: “Hãy thành thực thú tội đi”, Othello đầy những uy quyền của một người làm chủ phiên tòa, và Desdemona như chỉ có một sự chấp nhận là đi theo con đường mà Othello đã đặt ra là: “Dù cho ngươi có thề bồi để chối cải thì cũng không thay đổi được, không hủy được cái quyết định sắt đá đang làm ta rên rỉ trong lòng, ngươi phải chết”. Othello xem lời nói mình là mệnh lệnh tối cao, buộc người khác không còn gì chối cải nữa vì Desdemona có nói ra gì đi nữa thì đó cũng chỉ là những lời bào chữa cho sự phản bội nhơ nhuốt của mình, Othello đã trở nên cực đoan và độc đoán.

- Othello đã đưa ra hàng loạt cáo buộc: “nó đã thú nhận cả rồi”, “là nó đã ăn nằm với ngươi”, hay: “ta đã trông thấy cái khăn của ta trong tay nó”, đó chính là kỉ vật mà Othello đã tặng cho nàng, mà cao hơn đó lại là niềm tin, tình yêu thương mà Othello đã đặt vào vợ…. Othello khăng khăng nhấn mạnh vợ mình là kẻ phản phúc mà không cần xác minh lời nói của Lago. Chàng càng hung hãn hơn, ngang tàn, mất lí trí bởi tình yêu trong chàng đang giằng xé, chia đôi chàng ra giữa quá yêu và quá hận.  Và lúc này cũng chính là lúc Othello không còn đau khổ, câm uất nào bằng khi phải buộc tội người mình yêu thương.

- Cuối cùng để giải quyết kịch tính cao trào, giải quyết vướng mắc, và cả sự đau khổ tột cùng của mình, Othello đã dùng đôi bàn tay từng yêu thương âu yếm, chở che cho nàng để bóp chết Desdemona người vợ rất mực yêu quý, chàng như không còn làm chủ được bản thân mình nữa. Othello giết vợ không phải vì không còn yêu Desdemona  mà vì đã thất vọng đến điên cuồng trong niềm tin lớn nhất của mình chàng xem đó là cách để dập tắt sự thất vọng, giảm bớt đi cơn đau tê dại trong lòng, mà quan trọng hơn hết đó chính là cách bảo vệ tình yêu, để nàng Desdemona không thể nào phản bội để đến với vòng tay của kẻ khác. Sự bất an của Othello chỉ cần một vài gợi ý và lời nói bóng gió từ Lago có thể phá đi sự tự tin bên ngoài và dễ dàng đến với những nỗi sợ hãi và đưa Othello vào xu hướng bạo lực. Othello đã không đủ bình tĩnh, nó tiêu diệt sự tỉnh táo của chàng dẫn đến một quyết định sai lầm, mà Othello lại là người đàn ông quân sự, quyết đoán trong hành động nên Lago chỉ cần đánh vào niềm tin rằng ông đã bị phản bội, để rồi phần còn lại xét xử, kết án, và thực hiện việc giết chết Desdemona là do Othello.

ð Puskin đã từng nhận xét: “Bản chất của Othello không phải là người cả ghen, mà là con người cả tin”, vì bản chất của Othello nhẹ dạ, mù quáng, nhưng không hay ghen tuông, hờn giận mà chỉ dễ tin vào người khác nên mới sinh sự ghen tuông vô cớ như thế. Một sự kết hợp giữa vĩ đại và yếu đuối đã tạo nên một Othello, một Othello vì quá yêu và đặt niềm tin quá lớn nên khi lòng ghen tuông mù quáng nổi sóng thì nó vượt lên và che phủ cả lòng yêu thương để rồi một con người đề cao, trân trọng tình yêu như thế nhưng cũng dễ dàng bóp nát tình yêu của mình vì sự cả tin và thiếu lòng tin trong tình yêu.

2.     NHÂN VẬT DESDEMONA

- Desdemona là con gái của Brabantion ở thành Venise. Nàng là người phụ nữ  da trắng xinh đẹp, trẻ trung và là niềm tự hào, niềm vui của cha cô. Desdemona vốn sống trong một gia đình kín cổng cao tường, lúc nào cũng rụt rè hiền thục, mỗi xúc động nhỏ cũng đủ khiến nàng đỏ bừng mặt thẹn thùng. Tuy có sắc đẹp nhưng cô đã từ chối kết hôn với những người giàu có, những người đàn ông thành Venise đẹp trai mà mọi người mong đợi để được kết hôn cùng. Thay vào đó nàng đã đem lòng yêu Othello chàng giang hồ trẻ tuổi hào hiệp thuộc dòng giống Châu Phi. Tình yêu của nàng không được cha chấp nhận nhưng không vì thế mà nàng từ bỏ, nàng đã cùng Othello bỏ trốn và tổ chức đám cưới à Đó là con người thật của Desdemona, nàng đã dám đấu tranh và hi sinh cho tình yêu của mình. Điều gì đã khiến Desdemona từ một nàng công nương hiền thục lại có những hành động như thế, những điều đó xuất phát từ trái tim yêu tha thiết. Nàng yêu Othello chỉ vì những nổi hiểm nguy gan gốc, kiên cường mà chàng đã trải qua à Nàng chọn người có thể che chở, bảo vệ cho mình.

- Desdemona còn là người phụ nữ có tinh thần mạo hiểm. Khi Othello, chồng mới cưới của cô được gọi đi nghĩa vụ, cô khăng khăng đòi đi theo và không thể chịu được ý nghĩ ở nhà, nơi mà không có sự phiêu lưu, hành động. Điều này không đáng ngạc nhiên khi lúc đầu chính Othello đã tán tỉnh nàng bằng những câu chuyện phiêu lưu mạo hiểm. Và điều đó đã làm Desdemona có ý muốn kết hôn với Othello.

          - Đôi khi Desdemona cũng có chút ngây thỏ, đặc biệt là khi nói đến quan hệ hôn nhân, tại một thời điểm cô ấy yêu cầu Emilia và nghi ngờ rằng đó có thể là người phụ nữ sẽ lừa dối được chồng mình. Chính vì thế, đã cho ta một gợi ý là tại sao Desdemona dường như không có một đầu mối nào về sự nghi ngờ của Othello cho là mình không chung thủy.

          - Ở cuối vở kịch, trong phần đoạn trích , desdemona trở nên khá thụ động nàng không cảm nhận được những âm mưu đang rình rập xung quanh mình, nàng đã vô tình để kẻ xấu lấy đi chiếc khăn mà Othello tặng mình. Chính điều đó đã làm lòng ghen tuông của Othello bốc cháy. Desdemona không biết rằng mình đã bị chồng nghi ngờ về việc không chung thủy, nàng bị Othello đánh đập nhưng không hề phản kháng.

- Trong cái đêm bị Othello buộc tội, Desdemona hiện lên với hình ảnh người phụ nữ thật đáng thương, nàng như ngơ ngác trước những gì phu quân của mình nói: “ Trời ơi, phu quân nói vậy là có ý gì?”. Nhưng lúc đầu Desdemona vẫn giữ được sự bình tĩnh, nàng dùng lời lẻ giải thích cho chồng hiểu, trong từng lời nói của Desdemona chứa đựng sự đau đớn, xót xa chỉ biết nghẹn ngào thề thốt. Nhưng đứng trước lời buộc tội đanh thép của Othello, những lí lẻ biện minh của Desdemona dường như  không đủ sức chống chọi với cơn giận với những tội lỗi mà Othello đã nêu lên. Lúc này sự bình tĩnh, niềm tin trong Desdemona dường như vụt tắc, nàng trở nên sợ hãi, rơi vào tuyệt vọng, nàng phó thác cuộc sống của mình cho trời: “Vậy cầu xin trời hãy thương xót con” và cả “ Chao ôi! Ông ấy đã bị người ta phản, còn ta cũng chết mất thôi.” Trong những giây phút cuối cùng Desdemona càng cố sức van xin được sống nhưng tất cả điều vô vọng, tất cả điều không thoát khỏi suy nghĩ của Othello. Một kết cục bi thảm Desdemona đã chết dưới tay của Othello người chồng mà mình yêu quý trong sự tuyệt vọng, đau đớn.

          - Desdemona là nạn nhân của bi kịch bi thảm này và là  một đối tượng của sự ghen tuông mù quáng. Tình yêu được xây dựng dựa trên niềm tin chân chính, một khi tình yêu ấy bị lung lay dù chỉ là ở một phía tình yêu sẽ rơi vào bi kịch, đau đớn và tuyệt vọng.

IV.           Ý NGHĨA TÁC PHẨM

Cùng với Hamlet, Vua Lia, thì Othello được nhiều nhà phê bình đánh giá là những bi kịch đỉnh cao của văn học nhân loại, là bức tranh hiện thực rộng lớn của thời đại và nhân loại. Vở kịch cho thấy những lý tưởng tốt đẹp của loài người trở thành ảo tưởng, bởi nó bị chủ nghĩa cá nhân ích kỷ lấn ác điển hình là  nhân vật Iago.Othello là người Marốc, thủ lĩnh của hòn đảo Síp và là vị tướng trong quân đội Venice, tuy là người tài ba thau lượt anh hùng nhưng trong Othello vẫn  tồn tại chủ nghĩa cá nhân ích kỉ ghen tuôn mù quáng, vấn đề muôn thuở là bài toán của nhân loại từ ngàn xưa đến nay.

V.               NGHỆ THUẬT

Nghệ thuật xây dựng vở kịch với hành động thống nhất Kịch tính cao.

Giàu mâu thuẫn xung đột, và cách giải quyết hợp lý.

 Sự kết hợp giữa cái thơ mộng và cái khủng khiếp, cái tầm thường với cái cao thượng

Nghệ thuật của đoạn trích Đối thoại giữa hai nhân vật Khắc họa tâm trạng rõ nét

GIÁ TRỊ:

1. Giá trị hiện thực

- Phê phán xã hội châu Âu miệt thị, buôn bán người da đen.

- Phê phán chủ nghĩa phân biệt màu da, tôn giáo; phân biệt giữa quý tộc và nô lệ ( dặc biệt là nô lệ da đen).

- Kêu gọi cảnh giác lý tưởng nhân văn đang khủng hoảng trước thực tế tích lũy ban đầu của chủ nghĩa tư bản ở Anh, cảnh giác trước giai cấp tư sản mới ra đời.

2. Giá trị hiện nhân đạo

- Tin tưởng vào sự giải phóng của các dân tộc da đen ở châu Phi.

- Niềm tin vào lý tưởng nhân văn vẫn tồn tại trước mọi khủng hoảng.

VI.           TỔNG KẾT

Ôtenlô giết vợ không phải vì không còn yêu Đexđêmôna, cũng không phải vì lòng căm tức tầm thường, mà vì đã thất vọng đến điên cuồng trong niềm tin tưởng lớn nhất của mình.

Ở đó, ng đọc đã tìm được 1 chân lý khi yêu, cái quan trọng là con người có đủ lí trí và tình cảm cao thượng để bao dung cho nhau.

TÁC PHẨM:

Cốt truyện ấy vào tay Shakespeare đã trở thành một bi kịch thê thảm của tình yêu và lòng ghen tuông, một tác phẩm bất hủ.

Qua tác phẩm người đọc tìm thấy được ở đó tầm tư tưởng lớn lao của Shakespeare đã vượt quá thời đại của ông.

Qua câu chuyện tình yêu và lòng ghen tuông của một dũng tướng da đen với một thiếu nữ quý tộc da trắng, tác giả vạch trần nguyên nhân sâu xa làm cho những lý tưởng tốt đẹp của loài người trở thành ảo tưởng chính là chủ nghĩa cá nhân tư sản mà Iago là đại diện. Ích kỷ, vụ lợi, giảo quyệt, tàn ác và phủ nhận mọi giá trị tư tưởng – đạo đức là bản chất của Iago, bản chất của thời đại mới. Các nhà nghiên cứu đánh giá Othello là 1 trong ba đỉnh cao về bi kịch trong lịch sử văn học nhân loại, là lời kêu gọi nhân loại hãy cảnh giác trước giai cấp tư sản vừa mới ra đời.

Hành động thống nhất, kịch tính cao, mâu thuẫn, xung đột và cách giải quyết hợp lý, sự kết hợp giữa cái thơ mộng với cái khủng khiếp, cái tầm thường với cái cao thượng đã làm cho Othello trở thành một tác phẩm kiểu mẫu, để lại ấn tượng sâu sắc trong ký ức mọi người.

    
Ý Nghĩa

Cùng với Hamlet, Vua Lia, thì Othello được nhiều nhà phê bình đánh giá là những bi kịch đỉnh cao của văn học nhân loại, là bức tranh hiện thực rộng lớn của thời đại và nhân loại. Vở kịch cho thấy những lý tưởng tốt đẹp của loài người trở thành ảo tưởng, bởi nó bị chủ nghĩa cá nhân ích kỷ lấn ác điển hình là  nhân vật Iago.Othello là người Marốc, thủ lĩnh của hòn đảo Síp và là vị tướng trong quân đội Venice, tuy là người tài ba thau lượt anh hùng nhưng trong Othello vẫn  tồn tại chủ nghĩa cá nhân ích kỉ ghen tuôn mù quáng, vấn đề muôn thuở là bài toán của nhân loại từ ngàn xưa đến nay.

     Nghệ Thuật

Nghệ thuật xây dựng vở kịch với hành động thống nhất, kịch tính cao, mâu thuẫn xung đột, và cách giải quyết hợp lý, sự kết hợp giữa cái thơ mộng và cái khủng khiếp, cái tầm thường với cái cao thượng làm cho Othello trở thành một tác phẩm kiểu mẫu

     Tóm tắt nội dung

Màn 1. Đảo Síp, cuối thế kỷ 15. Otello, người Marốc, thủ lĩnh của hòn đảo và là vị tướng trong quân đội Venice, tới thành phố cảng như một trận cuồng phong thịnh nộ. Iago, thiếu uý hải quân của Otello, bàn bạc với Roderigo, một tên công tử bột tới đảo Síp bởi một tình yêu không được đáp lại với Desdemona, người đẹp Venice vừa mới thành thân với Otello. Hứa sẽ giúp Roderigo, Iago nói với Desdemona sẽ sớm chán người chồng Marốc của nàng, còn thêm rằng bản thân hắn sẽ có nhiều lý do trả thù Otello, vì chàng đã không cất nhắc hắn mà thay vào đó lại thăng chức cho Cassio. Iago đề nghị nâng cốc chúc mừng, khi Cassio từ chối không uống nữa, Iago nói rằng Cassio không thể không chúc mừng phu nhân của Otello. Cassio bằng lòng và bắt đầu ngà ngà say khi Iago khiêu khích Roderigo đọ kiếm với Cassio. Khi Montano, chỉ huy trước đây của Otello có gắng tách hai người ra thì Cassio cũng tấn công cả ông. Otello ra khỏi thành để ổn định mọi chuyện. Khi chàng thấy Desdemona lo lắng về cuộc lộn xộn, chàng liền cắt chức của Cassio. Khi mọi người trở về nhà, Otello quay trở lại với cô dâu của mình, và họ hồi tưởng lại quãng thời gian hai người tìm hiểu nhau. Đưa nàng trở về lâu đài, Otello đã hôn nàng.

Màn 2. Một căn phòng nhìn ra vườn trong lâu đài. Iago bảo Cassio rằng nếu chàng trình bày hoàn cảnh với Desdemona thì chàng có thể phục chức, vì Otello chịu ảnh hưởng của vợ rất nhiều. Ngay khi Cassio vừa đi khuất khỏi tầm mắt, Iago tuyên bố rằng Chúa thật tồi tệ khi đã tạo ra một người đàn ông xấu xa như thế, và cuộc đời không còn ý nghĩa gì nữa. Iago nhìn thấy khi Cassio tới gần Desdemona ở trong vườn, và khi Otello bước vào, tên đại uý làm như vô tình nói về lòng trung thành của Desdemona. Mềm lòng trước vẻ đẹp của vợ mình, Otello chào đón nàng, nhưng khi nàng hỏi về việc giáng chức Cassio thì đã làm phiền lòng Otello. Khi nàng đưa khăn để chàng lau trán, chàng đã vứt nó xuống đất, nơi mà Emilia, người hầu của nàng nhặt được. Khi Desdemona cố gắng trấn tĩnh Otello, Iago đã ra lệnh Emilia (vợ hắn) đưa hắn chiếc khăn tay. Otello yêu cầu được ở yên một mình, và tất cả mọi người rời đi, trừ Iago, cố nán lại để quan sát sự ngờ vực của Otello. Để đổ dầu vào lửa, Iago bịa đặt ra câu chuyện rằng Cassio đã nói một cách âu yếm về Desdemona trong giấc ngủ. Sau đó, hắn lại nói về chiếc khăn tay, nói rằng hắn đã nhìn thấy nó trong tay Cassio. Nổi cơn thịnh nộ, Otello thề sẽ trả thù và bắt Iago cũng phải thề.

Màn 3. Tại kho vũ khí, Iago nói với Otello rằng còn có nhiều bằng chứng về sự phản bội của vợ chàng và Cassio nữa. Desdemona bước vào và Otello vẫn nói chuyện điềm đạm cho tới khi Desdemona lại nói về chuyện Cassio. Khi Otello gặng hỏi về chiếc khăn tay chàng đã đưa, nàng lại bênh vực Cassio. Otello đã gọi nàng là con điếm và xua đuổi nàng. Chàng thét lên rằng Chúa trời tại sao lại làm chàng đau khổ không phải bởi điều gì khác mà lại là điều này, sau đó ẩn nấp khi Iago quay trở lại với Cassio, Iago khoe chiếc khăn tay hắn ăn trộm được và đưa Cassio vào một trò đùa và bằng cách đó khiến cho Otello chỉ nghe lỏm được từng đoạn và nghĩ rằng họ đang nói về Desdemona. Khi tiếng kèn vang lên báo hiệu các quan chức cấp cao tới từ Venice, Otello thề sẽ giết người vợ của mình vào chính đêm đó. Người Marốc chào đón Lodovico, người đã triệu hồi chàng về Venice và chỉ định Cassio thống trị đảo Síp. Choáng váng vì tin này, Otello đẩy ngã vợ mình xuống sàn với những lời sỉ nhục thậm tệ. Chàng ra lệnh mọi người ra ngoài và sụp xuống trong khi Iago nhìn chàng hau háu, chàng khóc than:”Hãy chiêm ngưỡng vị chúa sơn lâm!”

Màn 4. Khi Emilia giúp Desdemona chuẩn bị đi ngủ, người phụ nữ khiếp đảm ca lên bài hát về một cô gái đồng trinh từ bỏ người yêu mình. Bị cơn gió làm giật mình, nàng nói lời tạm biệt đầy xúc động với Emilia và quỳ xuống cầu nguyện trước khi đi ngủ. Ngay khi nàng vừa chợp mắt, Otello bước vào qua một cánh cửa bí mật và hôn nàng. Điều này đã đánh thức nàng, nhưng người đàn ông ghen tuông đã không thèm nghe lời cam đoan cho sự vô tội của nàng, đã bóp cổ nàng. Emilia gõ cửa báo tin Cassio đã giết chết Roderigo; bước vào, cô khiếp đảm khi thấy Desdemona đang hấp hối và gọi Cassio, Lodovico và Iago, kẻ đã bỏ trốn khi vợ mình phát giác ra sự phản bội của hắn. Nhận ra bi kịch của mình, Otello rút ra một con dao găm được giấu sẵn và tự kết liễu đời mình, hấp hối với nụ hôn cuối cùng.

BÀI BÁO CÁO VUA LEAR (POWERPOINT )
download tại đây

BÀI BÁO CÁO CHÂU ÂU 1: CHỦ ĐỀ HAMLET

HAMLET

(Shakespeare)

I.                   Tác giả

1. Cuộc đời

2. Sự nghiệp

II.                Tác phẩm Hamlet

1. Tác phẩm

1.1       Tóm tắt tác phẩm

        Hamlet, con vua Đan Mạch, được vua cha gửi sang trường đại học Wittemberg, nước Đức, để hoàn tất việc học. Đó là một thiếu niên tài trí, một trang dũng kiệt, một văn nhân tao nhã, đóa hoa thơm và nguồn hy vọng của vương quốc. Nhưng trước khi khóa học chấm dứt, chàng bị triệu hồi về nước vì nhà vua vừa đột ngột băng hà. Hamlet buồn khổ nhiều, bởi chàng rất mực yêu mến cha.

Đau đớn và sầu thảm suốt cuộc hành trình, khi về đến lâu đài ở Elseneur, chàng thấy hoàng hậu Gertrude, mẹ chàng đã tái giá. Trước khi đôi giày bà mang để tiễn đưa người chồng cũ kịp mòn, trước khi hai tháng trôi qua đủ làm khô nước mắt, bà đã lấy em trai của nhà vua quá cố.

Nhà vua mới không cho phép chàng quay lại trường đại học, muốn giữ lại bên cạnh mình vị thái tử của vương quốc rất được mẹ quý mến, đã khuyên chàng nên sớm nguôi ngoai.

Nhưng Hamlet vẫn u sầu và sửng sốt khi một người bạn cũng về Đan Mạch dự đám tang, và cũng như chàng, bị bất ngờ vì gặp hôn lễ, đến báo cho chàng hay một việc lạ kì.

Hồn vua cha hiện về cho ham lét biết chú chàng đã đầu độc cha chàng để cướp đoạt ngai vàng, và lấy hoàng hậu, mẹ chàng. Chàng giả điên để che dấu ý định của mình.

Clodiut, chú chàng thấy chàng điên cũng nảy sinh ngờ vực. Hắn phái hai tên Ro6dencran  và Ghinđơnxtơn – bạn cũ của hamlet theo sát chàng để dò xem chàng điên thật hay điên giả. Hắn cùng tên cận thần Pôlôniut , cha nàng Ô phe6lia, rình để theo dõi cuộc gặp gỡ giữa hamlet với Ô phê lia. Hắn chưa tin lời po6loniut  quả quyết rằng Hamlet bị hoá điên vì bị nàng Ôphelia từ chối, không yêu chàng nữa. đoán được âm mưu của nhà vua đang dò xét mình, Hamlet tiếp tục giã điên để tiếp tục đi tìm sự thật.

Chàng mời vua và hoàng hậu cùng chàng xem 1 vỡ kịch, trong đó có cảnh em giết anh cướp ngôi vua và lấy chị dâu làm vợ. F Co6lodiut hốt hoảng ra ngoài, hamlet đi theo định giết hắn nhưng thấy hắn đang cầu nguyện nên tha không giết.  Chàng vào gặp hoàng hậu và phân tích cho bà biết những sai lầm, tội lỗi của bà.Tên Pô lô niut nấp sau bức rèm để nghe trộm câu chuyện của mẹ con Hamlet, chàng tưởng đó là Clôđiut tin chắc rằng chàng giả điên và để trừ hậu hoạ, hắn phái Hamlet sang Anh quốc, nói là đi công cán -> lệnh vua Anh thủ tiêu chàng. Hamlet phát hiện mật thư liền vượt biển trở lại Đan Mạch. Chàng gặp đám tang Ôphêlia. Nàng quá đau khổ khi thấy Hamlet người nàng yêu tha thiết lại bị điên và chính chàng đã giết cha nàng, Ôphêlia hoá điên rồi ngã xuống suối chết đuối. Hamlet nhảy xuống huyệt ôm lấy linh cữu của Ô phê lia vật vã khóc than. Laơctơ, anh trai nàng Ôphêlia xong tới đánh Hamlet. Thấy vậy Clôniut bèn nảy ra độc kế mới. hắn bố trí cuộc đấu kiếm cho Hamlet và  Laơctơ thi tài. Nhưng hắn dặn Laơctơ chọn cây kiếm không bịch đầu và để chắc hơn nữa, hãy tẩm thuốc độc vào mũi kiếm. riêng C lô điut, để phòng xa nếu Hamlet thắng, hắn sẽ nâng cốc chúc mừng. cốc rượu mà hắn trao cho hamlet sẽ là cốc rượu độc. cuộc đấu xảy ra, Hamlet đánh rơi kiếm của Laơctơ và đôi bên đổi kiếm cho nhau. Chàng đâm chúng Laơctơ với cây kiếm đã tẩm thuốc độc. Biết mình sắp chết, Laơctơ nói cho Hamlet biết Clôđiut đã bố trí cuộc đấu này nhằm mượn tay chàng để giết Hamlet. Mũi kiếm chàng đã đâm trúng Hamlet. Do uống nhằm li rượi độc dành cho Hamlet hoàng hậu ngã ra chết. Bà chỉ kịp chỉ vào cốc  2 tiếng “thuốc độc”. tột cùng đau đớn phẫn nộ, Hamlet xông tới đâm chết Clôđiut. Thuốc độc đã ngấm, chàng bình thản đón nhận sự kết thúc.

1.2       Nội dung và nghệ thuật

1.2.1. Nội dung: Câu chuyện cổ Đan mạch về hoàng tử Hamlet báo thù cha, bị chú hãm hại để cướp ngôi báu và cưới hoàng hậu, chị dâu.

1.2.2. Nghệ thuật

Nghệ thuật xây dựng xung đột kịch: tạo nên tầng tầng, lớp lớp  mâu thuẫn đan xen, quyện chặt lấy nhau:xung đột cá nhân, xđ gia đình, xđ bên trong, xđ bên ngoài, xđ đơn( hamlet- clôđiut ), xđ kép(hamlet- cl ô điut- laocto)> lên tiếng giành tiếng nói cuối cùng về mình.

Nghệ thuật điển hình hoá rất sinh động: đặt nhân vật vào chuỗi tình huống đầy mâu thuẫn, phức tạp vì vậy mà tính cách nhân vật được phơi bày ra hết. mặc dù Hamlet hoài nghi và mỉa mai công kích tất cả, nhưng anh vẫn mang trong mình trái tim nồng cháy, một tình bạn chân thành và vẫn tin tưởng ở lẽ phải chính nghĩa, bởi vậy hành vi của chàng luôn luôn cao quí,thẳng thắn, đại lượng.

Khắc hoạ tính cách nhân vật rất độc đáo.

Ngòi bút hiện thực của sechxpia không những thành công ở những nhân vật chính mà còn những nhân vật thứ yếu và nhân vật phụ nữa:

Clôđiut( chú ruột hamlet): nham hiểm, miệng luôn luôn đường mật mà bụng dạ thì gươm đao(miệng nam mô-bụng bồ dao gâm).

Pôlôniut: lão già ti tiện, giã dối, nghiêm khắc lại độc đoán, tính hay giễu cợt xua nịnh.

Giectrut: ngườ đàn bà iu con nhưng nhẹ dạ,yếu đuối.

Ôphêlia: người con gái thuỷ chung, nhưng lại sợ lễ giáo cường quyền.

Miệng của những người đào huyệt (nhân dân đối với lễ nghi,lập pháp ấy “mọi người đều điên cả”.

1.3       Tư tưởng tác phẩm

“ sống hay không sống, đó là vấn đề. Chịu đựng những viên đá, những mũi tên của số mệnh phủ phàng, hay là cầm vũ khí vùng lên mà chống lại với sống gió của biển khổ; chống lại để diệt chúng đi, đằng nào cao quí hơn ? ”.

Bi kịch Hamlet chứa đựng bên trong nhiều chủ đề, chẳng hạn như công lý và sự báo thù, số mệnh con người và mục đích của đời người, sự lành mạnh và điên dại, bề ngoài và thực tế, người đàn bà và tình yêu, quyền lợi và bổn phận làm vua, thuốc độc và sự tham nhũng. Trước hết, tất cả các hành động của Hamlet đều do hồn ma đặt ra cho Hoàng Tử, đó là sự báo thù cho người cha đã bị sát hại một cách ám muội. Tới lúc này, tâm hồn của Hoàng Tử bị dằn vặt bởi các câu hỏi như báo thù là một hành động tốt hay xấu ? Vua Claudius có thực sự phạm tội không và có đáng bị trừng phạt không ? Trách nhiệm trừng phạt có phải thuộc về Hamlet không ? Việc thi hành công lý thuộc về quốc gia hay nằm trong tay một người như Hoàng Tử và khi trả thù, làm sao phân biệt được một người xấu và một người tốt 

2.            Đoạn trích ( hồi 1, cảnh 5, trên sân thượng lâu đài Enxinorơ, Sống hay không sống)

2.1       Tóm tắt nội dung đoạn trích

2.2        Nội dung, nghệ thuật.

2.2.1. Nội dung.

Hồn ma vua cha hamlet hiện về báo cho hamlet biết thủ phạm và kêu Hamlet trả thù.

Trí tuệ phát triển cao sẽ mang lại cho con người muôn vàn đau khổ. Đó cũng là nguồn mạch mọi cơn bão lòng của Hamlet. Chỉ cần đọc lại đoạn độc thoại nổi tiếng Sống hay không sống đã có thể nhận ra điều đó. Hamlet nói về những cảnh tàn bạo, đẫm máu, bất nhân, bất nghĩa đang lan tràn khắp nơi. Đâu đâu cũng có những án quyết bất thường, những vụ giết chóc không ngờ, những cưỡng bức, lừa đảo... Những kẻ nắm quyền đang đè nén, áp bức đồng loại không thương xót. Cõi thế qúa ư ô trọc. Chỉ có chết đi mới không phải nhìn thấy những cảnh ô trọc ấy.

Nhưng Hamlet không chết chẳng phải vì Hamlet quyết sống để hành động như người ta vẫn thường phân tích. Chết đi ư ? Ngủ đi ư ? Phỏng có ích gì nếu như hồn ma vẫn tiếp tục hiện về! Hamlet sợ rằng, ngay cả khi đã sang thế giới bên kia chàng vẫn phải suy nghĩ, tức là vẫn phải tiếp tục khổ đau. Nỗi sợ ấy kéo Hamlet ở lại với cuộc đời, ngăn không cho chàng tự vẫn.

Ta có thể bị giam hãm trong chiếc vỏ hạt dẻ mà vẫn tự coi mình là ông vua của bầu trời bao la vô tận, nếu nằm trong đó ta không bị những cơn ác mộng ám ảnh. “Ác mộng” là gì, nếu không phải là sự tiếp tục của suy nghĩ, của tư duy? Trí tuệ giúp Hamlet hiểu thấu mọi mâu thuẫn và sự lạc điệu của cuộc đời, nhưng trí tuệ cũng dẫn Hamlet tới những triết lí hết sức đắng cay, đau đớn.

2.2.2. Nghệ thuật

Khắc họa tính cách nhân vật rất độc đáo

Hamlet: đặc tính nổi bật là luôn suy nghĩ tìm tòi phát hiện ra những bản chất của mọi sự kiện, biến cố đang diễn ra xung quanh chàng và ngay trong con người chàng. Không phải secxpia để ngẫu nhiên cho hamlet suy nghĩ bâng khuâng nhiều về ý nghĩa của sự sống và cái chết.Theo chàng “ chết” là ngủ, con người còn có ý nghĩa gì khi đem tất cả phần tinh túy và giá trị đời mình vào việt ăn, việc nghĩ” chỉ là con vật kg hơn kg kém.

2.3        Chủ đề tư tưởng đoạn trích

Phản ánh một cơn khủng hoảng sâu sắc và toàn diện về tư tưởng của một thời đại. Tố cáo thực trạng xã hội đảo điên tan tác. Lí tưởng nhân văn đang bị đe doạ phá sản. “ sống hay không sống, đó là vấn đề. Chịu đựng những viên đá, những mũi tên của số mệnh phủ phàng, hay là cầm vũ khí vùng lên mà chống lại với sống gió của biển khổ; chống lại để diệt chúng đi, đằng nào cao quí hơn ? ”.

3.            Giá trị hiện thực của tác phẩm

 Phơi bày phê phán,cái xã hội đen tối đầy rẫy tội ác và cả sự áp bức, bất công.

Thể hiện sự hoài nghi, bất bình đối với xã hội đó và khát vọng muốn vùng lên kháng cự.

BÀI BÁO CÁO VUA LEAR (POWERPOINT )

download tại đây

TÂC PHẨM TIẾNG RỀN CỦA NÚI: CHƯƠNG IV QUẢ HẠT DẺ

CHƯƠNG IV
QUẲ HẠT DẺ

- A, cây gbinco ¹ đã đâm chồi! - Kikuco reo lên. 

- Bây giờ con mới thấy ư? - Singo ngạc nhiên nói. - Còn ta thì đã ngắm nó từ mấy hôm nay rồi. 

- Đó là vì ba luôn ngồi quay mặt về phía cây hoa. 

Năm tháng trôi qua, trong nhà mỗi người đều chọn cho mình một chỗ cố định bên bàn ăn dưới bếp. Singo ngồi hướng về phía đông. Bên trái ông, nhìn về phía Bắc là chỗ của bà Yasuco, bên phải là chỗ của Suychi, Kikuco ngồi đối diện với bố chồng và nhìn về hướng tây. Như thế là hai ông bà già được ngồi những chỗ tốt nhất, từ đó có thể ngắm khu vườn trải ra phía đông và phía nam. 

Hơn nữa như vậy thì tiện cho Kikuco và bà Yasuco đứng lên ngồi xuống dọn dẹp các thức trong bữa ăn. 

Dù Kikuco có ngồi quay lưng về phía cây gbinco đi nữa thì Singo cũng vẫn thấy việc cô không nhận ra cây đã đâm chồi là không bình thường. Ông lo ngại điều gì đang diễn ra trong tâm hồn cô gái. 

- Thôi được. - Singo hỏi vặn. - Nhưng hàng ngày con vẫn quét dọn hiên nhà và mở cửa trông ra vườn kia mà. Vậy thì tại sao con lại không nhận ra điều đó? 

- Đúng là con vẫn đi ra ngoài luôn và mở cửa thật, nhưng... 

- Đó, thấy chưa? Đấy là chưa nói đến việc hàng ngày, từ cổng vườn vào nhà, con cũng nhìn thấy cái cây đó. Hay là con cúi đầu đi, đắm chìm trong suy tư? 

- Kìa, ba nói gì vậy? - Kikuco xấu hổ khẽ nguẩy đôi vai đẹp. - Thôi, từ giờ trở đi con sẽ cố phát hiện và ghi nhớ những gì mà ba để ý vậy. 

Trong suốt cuộc đời Singo, chưa có người đàn bà nào yêu thương ông đến mức muốn để tâm đến tất cả những gì khêu gợi sự chú ý của ông. 

- Trong cây gbinco ẩn chứa một sức mạnh kỳ lạ mà ở cây anh đào không có. - Singo nhận xét. - Thực sự thì phải cần đến một sức mạnh như thế nào cho một cái cây già cỗi để nó có thể đâm chồi lần nữa vào giữa mùa thu? 

Trong bếp vọng ra tiếng nước chảy. Lát sau có tiếng bà Yasuco gọi gì đó, nhưng tiếng nước chảy mạnh làm Singo nghe không rõ. 

- Bà nói gì vậy? - Đến lượt ông hét gọi bà. 

- Mẹ con bảo là cỏ xa trục đã trổ bông. 

- Chà...chà. 

Yasuco lại réo lên trong bếp. 

- Nào, thôi đi - Singo giận dữ quát. - Chẳng còn nghe thấy gì cả. 

- Để con dịch cho. - Kikuco vừa nói vừa cố nhịn cười. - Mẹ con bảo là đêm qua nằm mơ thấy ngôi nhà ở quê bị đổ. 

- Hừm... 

Cuối cùng Yasuco cũng khóa vòi nước và gọi Kikuco: 

- Đem cắm mấy bó hoa này vào bình đi con. Mẹ thấy đẹp quá nên hái vào. 

- Để con đưa cho ba ngắm cái đã. - Kikuco nói và ôm vào một bó lớn cỏ xa trục và cỏ tóc tiên nở hoa. 

Bà Yasuco đem vào phòng một chiếc bình gốm Sigaraki và nói: 

- Cả thu hải đường ở nhà bên cạnh cũng nở rồi. Đẹp hết chỗ nói. 

Singo bỗng nhớ đến những bông hướng dương của nhà hàng xóm. Bão đã tàn phá những cây hoa tuyệt vời ấy. Những bông hoa bị gió dứt đứt nằm lăn lóc trong bụi như những đầu người bị chặt. Mấy thân cây cụt đầu vẫn còn lô nhô bên vòm cổng. Trên mình chúng không còn lấy một chiếc lá. 

Mỗi lần đi qua, Singo lại giẫm phải nhành hoa gãy, nhưng ông cố gắng để không nhìn chúng. 

2 

Ngôi nhà đổ nát trong giấc mơ của bà Yasuco chính là ngôi nhà chôn nhau cắt rốn của bà. Kể từ ngày cha mẹ bà chết đi, không còn ai sống ở đó. Khi còn sống, cha của Yasuco đã có ý định để lại ngôi nhà cho bà. Hẳn là ông đã tính cho cô con gái lớn xinh đẹp có nhiều người theo đuổi đi làm dâu ở nơi khác. Sau khi cô này chết, thấy Yasuco đến ở với các cháu và anh rể để chăm sóc họ, ông già đã xúc động sâu sắc và rất lo lắng cho số phận của cô con gái út. Cũng chẳng có gì lạ nếu ông cảm thấy có lỗi, vì chính cảnh ngộ gia đình đã đưa Yasuco đến nước ấy. Vì thế mà khi Yasuco lấy Singo, cha của bà đã vô cùng sung sướng. 

Mẹ Yasuco chết trước và khi cha mất bà được thừa kế ngôi nhà với một khoảng rừng hiện đang được những người bà con ở quê trông nom. 

Ở đó họ đã phải chặt hết cây trong cánh rừng để lấy tiền đóng thuế. Từ nhiều năm nay, Yasuco không thu lợi được gì từ món tài sản thừa tự, nhưng cũng không phải chi phí gì cho nó. Trong thời gian chiến tranh, nhiều người tản cư về vùng quê và có người hỏi mua ngôi nhà, song Yasuco không nỡ chia tay với nó. Và Singo cũng không ép bà bán. 

Trong ngôi nhà ấy, Singo và Yasuco đã nên vợ nên chồng. Cha của Yasuco muốn đám cưới của cô con gái duy nhất còn lại diễn ra ở ngay dưới mái nhà của ông. 

Một trái hạt dẻ đã rụng đúng vào lúc cặp tân hôn đang trao nhau ly rượu cưới. Quả dẻ nơi trúng một hòn đá và văng xuống suối. Việc đó diễn ra thật khác thường khiến Singo suýt la lên vì kinh ngạc. 

Những người có mặt trong đám cưới không ai nhận thấy gì. 

Ngay sau ngày cưới, Singo đã lần ra suối để tìm hạt dẻ. Tìm được nó, ông đã định mang về cho Yasuco, nhưng rốt cuộc lại từ bỏ ý định. Sau đó, ông đã vùi hạt dẻ vào trong đám cỏ um tùm bên bờ suối. 

Singo không nói gì với ai, bởi vì ông ngại người anh rể. Nếu anh ta không có ở đó, hẳn ông đã kể cho tất cả mọi người nghe về chuyện trái dẻ rụng. Singo cảm thấy có lỗi, vì sau khi người chị của Yasuco đã lấy chồng, ông vẫn còn khao khát nhớ nhung chị ta, và giờ đây khi chị ta đã thành người thiên cổ, ông lại lấy đi người em gái. Vậy là, dù thế này hay thế khác, ông cũng đã xâm phạm đến sự bình yên của người anh rể. 

Đối với Yasuco, tình thế còn thảm hại hơn. Ai cũng biết là, người anh rể vì không nhận thấy tình cảm thực của bà, đã để bà ở trong nhà như một con ở tận tụy. 

Người anh rể đẹp trai, đẹp hơn hẳn so với chàng tân lang Singo. Chính Singo cũng hiểu điều đó, thậm chí ông còn thấy trên đầu anh ta tỏa hào quang. Đối với Yasuco thì vợ chồng bà chị đã hẳn là thần tượng. Chấp nhận lấy bà, Singo đã phải cam chịu thân phận của một kẻ không đọ được với họ. Và cái khoảng trống kia - câu chuyện về trái hạt dẻ không được nói ra - mãi mãi còn đó giữa hai người. 

Vài ba ngày sau khi Yasuco nằm mơ thấy ngôi nhà bị đổ, bà nhận được một bức điện tín, mấy người bà con ở quê báo tin Fusaco và hai đứa trẻ đã về ở đó. 

Liệu có phải giấc mộng của tôi báo trước chuyện này không? - Yasuco nôn nóng hỏi và chìa cho Singo xem bức điện khi ông đi làm về. - Hừm, thì ra là nó về quê. - Singo nói. - Chỉ có điều là tôi không hiểu vì sao nó lại về đó? 

"Nhưng ít ra thì cũng không có nguy cơ nó sẽ kết liễu cuộc đời nữa". Ông thầm nghĩ. 

- Chắc nó sợ Aikhara sẽ tìm ra nó ở đâu rồi đến đón về. 

- Thế có tin tức gì về thằng đó không? 

- Không. 

- Nếu vậy thì giữa chúng nó đã chấm dứt rồi. Fusaco đem theo con, bỏ đi, mà thằng kia cũng không thèm tìm kiếm? 

- Có thể là nó nghĩ mẹ con Fusaco về đây chăng? 

- Không. Bà muốn nói gì thì nói, nhưng chuyện chúng nó thế là hết rồi. 

- Tuy vậy tôi vẫn không hiểu vì sao nó lại về quê. 

- Theo suy luận như thế thì lẽ ra nó phải về đây. 

- "Phải về đây"! Ông nói điều đó mới thờ ơ làm sao. Sự thực chúng ta cần phải hiểu rõ bất hạnh đến thế nào một khi quay về ngôi nhà ruột thịt của mình cũng không được. Nó là con cái trong nhà, vậy mà chúng ta đã đẩy nó đến chỗ nào! Tim tôi nứt ra thành từng mảnh đây này. 

Singo nhíu mày và bắt đầu thay quần áo. 

- Trước tiên bà hãy bảo tôi, cái áo kimono của tôi ở đâu đã. 

Kikuco liền đưa lại cho ông chiếc kimono và cầm lấy bộ y phục, lặng lẽ đi ra. 

Yasuco ngồi cúi đầu một lúc rồi nhìn về phía cửa, nơi Kikuco mới đi ra, nói: 

- Cũng chả có gì lạ là nó lại bỏ đi. Chẳng lẽ cha mẹ phải chịu trách nhiệm suốt đời về cuộc sống riêng của con cái hay sao? 

- Ông nói vậy vì ông không hiểu phụ nữ... Mọi cái nó khác hẳn kia, khi người đàn bà đau khổ. 

- Suychi hôm nay cũng chưa thấy đâu. Sao cha con ông không chịu về cùng với nhau? Ông toàn đi làm về một mình, còn con Kikuco mừng rỡ với ông. Chuyện đó đúng hay không? 

Singo không trả lời. 

- Thế ông không định bàn bạc gì với Suychi về việc của Fusaco. 

- Để tôi bảo nó đón chị nó về đây. 

- Fusaco sẽ chẳng thích Suychi đến. Thằng đó toàn nhạo báng nó thôi. 

- Bây giờ không phải là lúc nói chuyện vớ vẩn. Suychi sẽ lên đường vào thứ bảy này, thế thôi. 

- Tôi hình dung ra trong con mắt những người ở làng thì chúng ta ra sao rồi. Thật đáng xấu hổ! Chả bao giờ về quê cả, cắt đứt quan hệ họ hàng, thế rồi đùng một cái, Fusaco là đứa không biết họ hàng là thế nào, lại mò về đây? 

- Nó có thể về ở nhà ai được nhỉ? 

- Hẳn là nó sẽ ở ngôi nhà cũ... Đâu có thể ở mãi chỗ bà dì tôi được? 

Đối với Singo cái ý nghĩ khó chịu nhất là Fusaco lại bỏ về ngôi nhà mà Yasuco đã nằm chiêm bao bị đổ? 

3 

Ngày thứ bảy, hai cha con Singo cùng ra khỏi nhà. Trước khi ra tàu đi về quê, Suychi ghé vào phòng làm việc của bố. Ở đó anh ta gửi cô thư ký cất giùm chiếc dù rồi quay sang bảo Singo: 

- Con đã lỡ mời Ayco đi nhảy tối nay. 

Sau đó Suychi xách cặp và đi khỏi. Ayco chạy theo ra cửa, nhưng rồi lại quay vào. Trong động tác của cô, Singo nhận thấy một vẻ gì đó rất phụ nữ và ông thấy vui vui. 

- Tiếc quá hả? Hứa đi chơi với người ta rồi lại bỏ đi mất. - Singo nói. 

- Gần đây tôi cũng không còn tin nhiều vào những lời hứa lắm. 

- Còn cô nhân tình của Suychi có đến chỗ khiêu vũ không? 

- Không, không bao giờ. 

Đối với Singo, việc ông và gia đình không biết gì về người tình của Suychi trong khi cô thư ký của ông lại biết, thật khó mà giải thích. Trước mặt Ayco thì điều đó đối với ông lại càng khó hơn nữa. 

Thoạt nhìn thì Ayco có vẻ nhẹ dạ và hời hợt, nhưng phút này đây cô như một tấm màn bí ẩn của chính cuộc sống. 

- Suychi giới thiệu cô ta với cô à? - Singo hỏi tiếp. 

- Cũng không hẳn như vậy... 

- Tôi chả hiểu ra sao cả. Có lẽ nó định làm cô ghen chăng? 

Ayco nhún vai. 

- Tôi không phải là vật cản đối với họ. 

Singo hiểu rằng cô hoàn toàn không thờ ơ với Suychi và thực sự cô có ghen tuông. 

- Cũng không phải là dở nếu cô là vật cản của họ. - ông nói. 

- Sao ngài lại nói thế ạ? - Ayco cười và cúi mặt xuống. Sau đó, cô nói thêm. - Mà ả kia lúc ấy cũng đâu có đi một mình. 

- Sao kia? Cô ta cũng có người khác nữa à? 

- Không phải người tình, mà là một phụ nữ. Đó là người cùng sống một nhà với ả ta. 

- Nhà thuê ư? 

- Không, một cái nhà riêng. Nhỏ, nhưng rất dễ ưa. 

- Cô muốn nói rằng cô đã đến đó? 

- Vâng. - Ayco đáp vừa đủ nghe. 

- Nhà ấy ở đâu? - Singo hỏi đường đột. 

- Tôi không nói đâu ạ. - Ayco lắp bắp và mặt cô biến sắc. 

Singo im lặng, cuối cùng Ayco tự nói: 

- Ở khu Honggo, gần trường Đại học Tổng hợp ấy. Người đàn bà ở cùng với ả kia là một người rất đẹp và hết sức dễ thương. 

Dường như việc nói ra những phẩm chất siêu việt của người đàn bà kia giúp cho Ayco tự thanh minh với chính bản thân mình vậy. 

Singo không thể giải thích nổi điều đó, tuy nhiên ông cho rằng, thông qua việc ca ngợi người kia, cô ta muốn tấn công trực diện vào ả nhân tình của Suychi. 

Người phục vụ mang vào mây bức thư. Ayco cầm lấy và đưa lại cho Singo. 

- Đấy, lại đám ma. - ông đọc một bức và làu bàu. - Một việc chẳng đáng ưa chút nào! Lần này là Toriama ư? Chà... có sự gì xảy ra với vợ ông ta chăng? 

Cô thư ký đã quen với việc Singo tự nói một mình, nên để kệ ông. Singo bảo cô, vẻ xao lãng: 

- Chiều nay tôi không đi nhảy với cô được. Có một đám ma. Người chết này bị vợ con hành hạ suốt, kể từ khi ông ta gặp vận hạn. Bà vợ thậm chí không cho ông ta ăn. Con cái cũng đứng về phía bà mẹ để hành hạ bố. Con người khốn khổ không dám ở nhà, ông ta lang thang đây đó, đợi cho đến lúc vợ con đi nghỉ rồi mới dám mò về. 

- Tại sao lại thế ạ? 

- Thì nó thế đấy. Khi tuổi tác đã đến cái giới hạn của nó rồi thì thật đáng sợ. 

- Có thể là do lỗi tại ông ta? 

- Bậy nào. Ông ta là một quan chức cao cấp của nhà nước, sau đó chuyển về làm ở một hãng tư nhân. Ở đây viết là tang lễ được cử hành ở nhà chùa - như vậy là ông ấy giàu có. Hồi là viên chức, ông hết sức mực thước. 

- Và có chăm lo đến gia đình, tôi nghĩ thế? 

- Tất nhiên. 

- Nếu vậy thì tôi không hiểu nổi ạ. 

- Vì cô còn trẻ. Có biết bao nhiêu người đàn ông đàng hoàng, ở cái tuổi năm mươi, sáu mươi tối tối lại lang thang khắp các ngõ phố, chỉ vì ở nhà thì sợ vợ. 

Singo cố gắng nhớ lại nét mặt Toriama nhưng vô ích. Ông tự hỏi phải chăng ông ta chết ở nhà? 

4 

Singo đã nghĩ rằng, ở đám tang, thế nào ông cũng gặp lại những người đồng học cũ, vì thế khi thắp nén nhang cầu nguyện cho vong hồn người chết xong, ông ra đứng trước cửa chùa. Nhưng ông đã không gặp người quen nào cả. Hẳn là ông đến quá muộn. 

Lúc cúi chào bà quả phụ, Singo thoáng nghĩ rằng Toriama đã ốm liệt giường và chết trên giường bệnh, bởi mái tóc nhuộm của bà vợ ông ta đã bạc màu ở gốc tóc và chưa được nhuộm lại. Trong khi nói lời chia buồn với gia quyến người quá cố, Singo đã quên bẵng đi mất là lúc còn sống, Toriama là nạn nhân của vợ mình. Mãi đến lúc cúi mình vái trước quan tài, ông mới sực nhớ ra điều đó và thấy rùng mình. Không phải vì sự hồi tưởng về mối quan hệ trong gia đình người bạn, mà vì sự đãng trí của bản thân ông. Số bạn bè cũ biết rõ vợ chồng Toriama còn rất ít. Trước đây, không ai trong bọn họ nhìn nhận vấn đề của Toriama một cách nghiêm túc cả, thậm chí trong những buổi tụ họp có người còn đùa cợt và thêm thắt phóng đại lên nữa. Giờ đây, Singo bỗng nghĩ rằng, sự thực vợ chồng Toriama cũng chẳng hề suy xét đến việc tại sao bà vợ lại dày vò ông chồng, và tại sao ông ta lại cam chịu như vậy. 

Toriama đã chui xuống mồ mà chẳng được giác ngộ, còn với bà vợ thì mọi chuyện đã trôi qua. Không còn Toriama, câu chuyện của vợ chồng họ đã đi vào dĩ vãng. 

Bức ảnh trên quan tài được chụp khi Toriama còn là một quan chức nhà nước. Khuôn mặt hiền lành của ông ta thành ra quá trẻ so với bà vợ góa đang đứng bên linh cữu. Người ngoài hẳn sẽ nghĩ rằng bà vợ là một nạn nhân trong gia đình và đã già trước tuổi vì vất vả. 

Nếu có ai hỏi thăm việc gia đình Singo lúc ấy, hẳn là ông sẽ trả lời: "Ồ nhà tôi thì cũng tàm tạm, chỉ có điều gia đình riêng của cả con trai lẫn con gái đều trục trặc thế nào ấy". 

Ông bỗng thấy muốn được chia sẻ với ai đó nỗi lo lắng của mình. Ông muốn được hỏi ý kiến người khác về những điều như: "Cuộc sống của con người ta có thể gọi là mĩ mãn được không, nếu con cái người ta có gia đình riêng hạnh phúc?", hoặc: "Cha mẹ có trách nhiệm tới đâu đối với cuộc sống riêng của con cái?" Những ý nghĩ của Singo cứ ùa ra và ông lẩm bẩm thành lời những điều ông nghĩ. 

5 

Khi Singo đi dự tang lễ trở về, đã có hai người khách đợi ông ở hãng. Ông bảo cô thư ký rót cho ông chút rượu Whisky vào tách trà để giúp cho trí óc được tỉnh táo. 

Tiễn khách ra về, Singo bảo Ayco: 

- Cô dẫn tôi đến nhà tình nhân của Suychi! 

Cô thư ký hết sức kinh ngạc. Lúc đầu cô tỏ vẻ phản đối, nhưng rồi cô đành phải phục tùng. 

- Ngài định làm gì nếu tôi đưa ngài đến đó? - Cô hỏi bằng một giọng đúng mực nhưng lạnh nhạt và xa lạ. 

- Không làm gì bất tiện cho cô đâu. 

Trong xe taxi, Ayco ngồi im lặng. Singo thấy khó xử vì đã buộc cô ta phải đi, ông ta xấu hổ vì cả con trai lẫn bản thân mình. 

- Tôi nghĩ ngài nên nói chuyện với cô bạn của ả kia. - Cuối cùng Ayco lên tiếng. - Nếu ngài muốn, tôi sẽ gọi cô ta đến hãng!

- Tôi cũng không biết nữa... - Singo lưỡng lự trả lời. 

- Khi đến đằng ấy, Suychi uống rượu say sưa và hóa điên khùng. Anh ta la hét và bắt cô bạn phải hát. Ẳ tình nhân thì khóc. Mà đã khóc thì, theo tôi, ả không hờ hững với Suychi đâu. 

Họ xuống xe ở trước cửa trường Đại học Tổng hợp và rẽ vào một phố nhỏ. 

- Nếu con trai ngài biết chuyện thì tôi sẽ không dám thò mặt đến hãng nữa. - Ayco nói khẽ. - Chắc tôi sẽ phải bỏ việc. 

Singo rùng mình. Ayco đứng lại và bảo: 

- Ngài hãy đi dọc theo bức tường đá kia. Nhà thứ tư là nhà của ả ta đấy. Tôi không thể đi thêm được nữa, vì họ sẽ nhìn thấy tôi. 

- Nếu thế thì ta bỏ cuộc vậy. Hóa ra tôi làm khổ cô quá! 

- Sao? Ngài đến tận đây để rồi... Ngài làm việc đó vì sự yên ấm của gia đình mình kia mà? Đừng có bỏ cuộc chứ! Trong lời nói khích ấy của Ayco, Singo nhận thấy một vẻ độc địa. 

Ngôi nhà thứ tư với tấm biển đề "Ikeda" trông bé nhỏ, cũ kỹ và không được lành mạnh. Cửa vào tối tăm, cửa sổ đóng kín. Trong nhà không có một tiếng động. 

Singo bỏ đi và cảm thấy kiệt sức. Con trai ông đã sống một cuộc đời nào ở sau bức tường này? Không, ông thì chưa được chuẩn bị để sục vào đó mà không báo trước. 

Khi về đến nhà, Singo lảng tránh cái nhìn của Kikuco. Ông thấy mệt rũ và đi nằm sớm. Ông nghĩ miên man đến sự vất vả mà Kikuco sẽ phải gánh vác khi mẹ con Fusaco đến. "Vợ chồng Suychi sẽ phải ra ở riêng", ông thầm bảo.

TÁC PHẨM TIẾNG RỀN CỦA NÚI: CHƯƠNG III VÙNG HỒNG Ở CHÂN MÂY

CHƯƠNG III

VÙNG HỒNG Ở CHÂN MÂY

Trái với các dự báo thời tiết, vào đêm trước của ngày tai họa vẫn xảy ra một cơn bão. 

- Hôm nay tôi hy vọng là anh sẽ về sớm. - Singo nhắc nhở Suychi vào cuối ngày làm việc. 

Ayco Tanizaki, thư ký của Singo giúp ông sửa soạn rồi ra về cùng cha con Singo. Trong chiếc áo mưa trong suốt, bộ ngực nhỏ của Ayco trông lại càng nhỏ. 

Về gần đến cổng nhà, qua tiếng mưa gió ào ào Singo Suychi nghe thấy bài hát "Những ngày hội Paris". Kikuco đang mở một bài hát của Liz Goti. 

- Cô nàng nhà ta không có vẻ sợ lắm thì phải! - Suychi nói. 

Giông tố vẫn gào thét, còn máy hát thì mở hết cỡ nên Kikuco không nghe !'tiếng cha con Singo vào nhà. 

- Chà, mưa mới khiếp chứ? Giày tôi ướt hết cả. - Suychi càu nhàu trong khi cởi giày ở phòng đệm. 

- A, ba và anh đã về! - Kikuco reo lên. Mặt cô thật rạng rỡ. 

Bài hát đã hết. Kikuco mở lại đĩa và mang những quần áo ướt ra ngoài. 

- Em có biết là cả phố đều nghe thấy không? - Suychi cảnh cáo. - Hình như em chả bận tâm gì đến việc đang có bão thì phải. 

- Chính vì thế mà em mở nhạc. Em sợ chết khiếp đi được. Em lo cho anh với ba quá, đến nỗi chẳng ngồi yên được. 

Suychi thích các bài hát Pháp nên anh đã mua cho vợ cả một đĩa hát. Suychi biết tiếng Pháp, còn Kikuco thì không, nhưng cô rất thông minh nên chỉ sau mấy bài học phát âm cô đã hát theo các bài trong đĩa khá thành công. Kikuco có một tập đĩa các bài hát ru con của toàn thế giới do các bạn cô tặng vào ngày cưới. Cô rất thích nghe các bài hát ấy và thường hay khe khẽ hát theo khi xung quanh không có ai. Mỗi khi thấy cảnh ấy, trái tim Singo như muốn chảy tan ra vì trìu mến. Theo ông, những bài hát ru là một lời ngợi ca cao nhất đối với phái nữ. 

- Hay là để tôi chuẩn bị sẵn một bài dành cho lúc chết nhỉ? - Một lần ông đã nói với Kikuco như thế. - Tôi sẽ ra đi không cần đến lời cầu nguyện, nếu như có tiếng hát ru. 

Lúc ấy Singo nói đùa, nhưng mắt ông đầy lệ. 

2 

Bữa ăn chiều trôi qua trong ánh nến vì mất điện. Gió lùa qua khe cửa làm những ngọn nến mỏng manh bị tắt mấy lần. Qua tiếng gió gào, nghe vọng đến cả tiếng gầm của biển như muốn làm tăng thêm nỗi khủng khiếp. 

Mỗi lần ngôi nhà rung chuyển vì gió bão, bà Yasuco lại lần tìm bao diêm và lắc lắc như để trấn an Singo và cả chính bản thân mình. Sau đó, bà nắm lấy tay ông. 

- Ôi, không biết mọi cái có còn nguyên không nhỉ? 

- Đương nhiên là còn nguyên rồi. Mà nếu có bay mất cái gì thì ta cũng đuổi theo kịp. 

- Ở chỗ Fusaco chẳng hiểu mọi chuyện ra sao? 

- Chỗ Fusaco à? Chắc cũng chẳng có gì đáng sợ. Cái gì có thể xảy ra với trận gió này được chứ? Hẳn là vợ chồng nó đã đi nằm như mọi cặp vợ chồng bình thường khác thôi. 

Im lặng một lúc rồi Yasuco lại nói: 

- Dù sao thì ở đó cũng có hai đứa trẻ. Không như chúng ta ở đây đâu, - Mà bà cụ bên ấy lại không đi được cơ chứ... 

- Đấy ông thấy chưa? Nếu có chuyện gì thì Aikhara phải cõng bà cụ mà chạy...Thật nghĩ mà rầu lòng. 

Singo hơi buồn cười vì nghe từ từ "rầu lòng" từ miệng của người vợ sáu mươi ba tuổi và ông bỗng cảm thấy day dứt vì cảnh ngộ của con gái. 

- Bà thì cũng không dịu dàng lắm với Fusaco dạo nó đến chơi vừa qua. Tôi cảm thấy nó ra đi có vẻ tuyệt vọng. 

- Ông không thấy là tại ông đã truyền tình cảm của mình sang cho tôi sao? Tại vì ông chỉ nghĩ đến Kikuco đó thôi. 

- Làm gì có chuyện. Bà nói vớ vẩn rồi. 

- Không vớ vẩn đâu. Thời gian gần đây ông không yêu thương Fusaco. Trong đầu ông chỉ biết có Suychi. Và ông sẽ không thay đổi. Hiện thời ông biết nó có nhân tình, nhưng ông không nói nó câu nào và ông trở nên dịu dàng hơn với Kikuco. Chuyện đó theo tôi là tàn nhẫn, ông có hiểu không? Con bé không dám lộ sự ghen tuông, sợ làm ông buồn khổ. Tất cả những chuyện đó đã làm tôi rầu rĩ. Sao cái cơn bão chết tiệt này không cuốn quách chúng ta đi cho rảnh... 

Singo phát hoảng và ông chỉ lẩm bẩm một câu "bão" để đáp lại những lời nói giận dữ của vợ mình. 

- Thì bão chứ còn sao nữa. - Bà Yasuco nói tiếp. - Mà cái con Fusaco cũng chẳng vừa đâu. Nó đang đợi để tôi với ông cho nó ly dị đây. 

- Đến nước cơ à? Vợ chồng nó đã đi đến chỗ hết chịu nổi nhau rồi hay sao? 

- Đến rồi hay chưa đến thì cũng thế cả. Sợ nhất là tôi phải nhìn thấy cái vẻ mặt chua chát của ông khi nó trút lên vai ông hai đứa nhỏ để ông chăm sóc. 

- Bà thì cũng chẳng vui vẻ gì khi mẹ con nó ở đây. 

- Đó là tại con Kikuco mà ông quá nâng niu . Nhưng dù không có Kikuco thì tôi cũng đủ khó chịu rồi. Thú thật là nhiều lúc con bé chỉ cần nói một lời hay làm một cái gì đấy là tôi thấy thư thái nhẹ nhõm hẳn. Còn với Fusaco thì gánh nặng lại càng nặng hơn. Nó không còn được như trước đây nữa. Tôi hiểu rõ là tôi đang nói chuyện về con đẻ của mình, nhưng tôi không tài nào nói khác được. Thật đáng sợ quá! Lại còn thêm ảnh hưởng của ông nữa chứ! 

- Bà còn khó ưa hơn cả Fusaco. 

- Tôi nói giỡn thôi, ông đừng giận, dù sao tôi cũng là mẹ nó và ông, ông cũng là cha con Fusaco, đúng không? 

- Tôi không phản đối việc cho nó về ở đây, nếu bà muốn. - Singo quả quyết tuyên bố. Sau đó, dường như chợt nhớ ra điều gì, ông hỏi thêm: - Còn tấm khăn mà Fusaco dùng để gói đồ lần vừa rồi, tôi nhớ đã thấy ở đâu rồi thì phải? 

- Thì mình đã dùng để gói tấm gương cho nó hồi trước đó. 

- Ra thế đấy! - Tôi giật mình khi thấy nó tha cái tay nải ấy. Có phải là nó không có vali đâu. 

- Ừ nhưng mà vali thì nặng. Một nách hai đứa con... Vả lại nó cũng chả thiết gì đến hình thức. 

- Thì ít ra nó cũng phải biết ngượng với Kikuco chứ? Còn tấm khăn... tôi đã dùng để gói đồ đi theo mình khi chúng ta lấy nhau đấy. 

- Vậy ư? 

- Nó là của chị gái tôi để lại. Khi đi lấy chồng, chị ấy đã dùng nó để gói một cây cảnh của cha chúng tôi tặng. Sau khi chị ấy mất, người ta đem nó trả lại cho tôi... 

Những kỷ niệm cũ lại choán ngộp tâm tưởng Singo. Trong một góc khuất nào đó của tâm trí, bỗng lóe lên ý nghĩ rằng, phải chăng đến tận bây giờ, ba mươi năm sau khi lấy Yasuco, nỗi khát vọng từ thời trai trẻ đối với người chị gái của bà vẫn còn cắn xé trái tim ông như một vết thương cũ. 

Vừa ngủ thiếp đi sau hơn một giờ trằn trọc, Singo bỗng choàng tỉnh vì một tiếng động mạnh. 

- Cái gì thế nhỉ? - ông kêu lên. 

Từ phía hành lang tối om vang lên tiếng Kikuco: 

- Ba tỉnh rồi đấy ạ? Chắc là một tấm tôn lợp đền thờ bay xuống mái nhà. 

3 

Bão đã làm tốc hết cả mái tôn của ngôi đền cạnh nhà. Nhiều tấm rơi vào vườn nhà Singo và sáng hôm sau người thủ tự đã đến nhặt lại. 

Xe lửa tuyến Yocosuca vẫn chạy và Singo lên tàu để đi làm. 

- Mọi sự ra sao? Cô có ngủ được không? - ông hỏi cô thư ký khi cô bưng trà lại cho ông. 

- Tôi không chợp mắt nổi ạ. - Ayco đáp và bắt đầu kể cho Singo nghe lúc đi trên tàu cô đã thấy những chuyện khủng khiếp như thế nào. 

- Dạo này Suychi có mời cô đi chơi nữa không? 

- Không ạ. 

- Chắc là cô có biết người tình của nó? 

Ayco bối rối. 

- Một vũ nữ ư? - Singo gặng hỏi. 

Im lặng. 

- Có lớn tuổi không? - ông tiếp tục. 

- Lớn tuổi không ư? Thì lớn hơn so với vợ anh ất. 

- Và chắc là đẹp? 

- Vâng, cũng đẹp. - Ayco ngập ngừng nhưng rồi nói tiếp: - Chỉ có điều là cô ta có cái giọng khàn kinh khủng. Nghe như là hai giọng nói lẫn vào nhau. Thế mà Suychi lại cho là gợi dục. 

Cô ta định nói thêm nhưng Singo không muốn nghe nữa. Ông cảm thấy xấu hổ, nếu như câu chuyện tiếp thêm vài câu nữa là bộ mặt thật của cả Ayco lẫn người đàn bà kia sẽ phơi bày ra trước mắt ông. Cô thư ký thấy ông giận dữ bèn im lặng. 

Chiều hôm đó Suychi ra về cùng với ông bố. Ăn tối xong cả nhà đi xem bộ phim quay vở diễn Noh, đầu đề là "Kanjincho". Ba diễn viên chính đóng trong vở này: Cosinp, Utzacmon và Kikuguro đều đã chết cả. 

Thành phố sáng lấp lánh tắm mình trong ánh trăng. 

Singo ngước nhìn lên bầu trời. Mặt trăng dường như nằm trong một ngọn lửa. Những đám mây hình thù quái dị gợi nghĩ đến những lưỡi lửa mà người ta vẫn dùng để thể hiện thần lửa Fudo. Mặt trăng hơi khuyết dịch chuyển về phía đông, nơi vừng hồng trên những đám mây, khuôn mặt rạng rỡ của chị Hằng bị mây phủ một tấm voan trong suốt. Bầu trời đêm sau cơn bão thăm thẳm như một vực sâu không đáy. 

Tất cả hàng quán đã đóng cửa và thành phố chìm trong im lặng sầu tư của ban đêm. 

- Đêm qua tôi không ngủ được, vì thế tôi sẽ đi nằm ngay. - Singo nói khi về đến nhà. Ông cảm nhận thấy cái giá lạnh của cô đơn và thấy khao khát một chút ấm áp của tình người. 

Dường như cuối cùng thì cái khoảnh khắc quyết định của đời ông cũng đã đến: một quyết định nào đấy đang tiến lại đầy vẻ uy quyền và tấn công vào ý thức của ông.

TÁC PHẨM TIẾNG RỀN CỦA NÚI: CHƯƠNG II TIẾNG VE KÊU

CHƯƠNG II TIẾNG VE KÊU

Fusaco về, mang theo hai đứa con. Đứa lớn lên bốn, còn đứa nhỏ chưa đầy tuổi. 

- Bao giờ thì có đứa thứ ba nữa đây? - Singo hỏi giữa chừng câu chuyện. 

- Lần trước ba cũng đã hỏi con như vậy! - Fusaco đáp lại. - Còn cô Kikuco nhà này vẫn chưa định có con ư? 

Câu nói của chị ta không hề có ẩn ý, nhưng nét mặt của Kikuco lúc đang nhìn đứa bé bỗng đờ ra. 

- Đặt con bé nằm xuống đi. - Singo xen vào. 

- Kunico chứ không phải là "con bé". - Fusaco nói. - Chính ba đã đặt tên cho cháu mà bây giờ ba lại gọi là "con bé"? 

Dường như chỉ mình Singo nhận từ sự thay đổi trong nét mặt Kikuco. Tuy nhiên, ông không để lộ ý nghĩ của mình và quay ra chơi với đứa cháu đang thích thú giãy đạp lung tung. 

Fusaco lục khăn gói lấy đồ rồi cùng Satoco, đứa con gái lớn, đi vào nhà tắm. 

- Tôi thấy con bé con này nó dễ tính và biết nghe lời hơn chị nó đấy! - Bà Yasuco nói với chồng. 

- Chắc tại vì bố mẹ nó lục đục với nhau nên ảnh hưởng lên tính cách của Satoco đó thôi. - Singo đáp. - Vợ chồng nó bắt đầu cãi cọ nhau ngay sau khi sinh Satoco mà, phải không? 

- Chẳng lẽ một đứa trẻ bốn tuổi có thể hiểu được những chuyện như thế sao? 

- Sao không? Những chuyện ấy ảnh hưởng đến đứa bé lắm... 

- Nào, mợ cháu mình đi chơi nhé? - Kikuco bế đứa nhỏ lên nói nựng và bồng cháu đi ra khỏi phòng. 

Bà Yasuco đứng bật dậy, chạy đến chỗ khăn gói của con gái và móc cái ví của chị ta ra. 

- Này, bà làm cái gì vậy? - Singo khẽ cảnh cáo - Để cái bóp xuống ngay! Bà có nghe tôi nói gì không? 

- Nhưng tại sao cơ chứ, nếu tôi có thể được biết? - Yasuco hỏi lại tỉnh bơ. 

- Để nó lại chỗ cũ đi! Bà không hiểu mình đang làm gì ư? - Singo nhắc lại và tay ông run lên. 

- Chẳng lẽ tôi lại đi ăn cắp của nó à? 

- Còn tệ hơn ăn cắp nữa. 

Bà Yasuco bỏ lại cái bóp và ngồi xuống bên tay nải của Fusaco. 

- Tôi muốn xem tiền bạc của con gái mình ra sao thì có gì là xấu nào? Ông thử nói coi! Biết đâu nó chẳng có lấy một xu để mua kẹo cho con cũng nên. Tôi chỉ muốn xem tình trạng của nó ra sao, vậy thôi. 

Singo nhìn bà hằn học. Sau đó một phút, Fusaco từ nhà tắm đi ra. 

- Này con, tao vừa định bảo để xem trong bóp mày có tiền bạc nhiều ít thế nào mà ba mày la tao quá. - Bà Yasuco nói luôn khi vừa thấy chị ta. - Nếu tôi đã làm gì không phải thì thôi, xin lỗi vậy. 

- Xì, "Nếu tôi đã làm gì không phải". - Singo đay lại. Lời phân trần của vợ đã làm ông nổi giận. 

Sau đó, ông cố trấn an mình bằng cái ý nghĩ rằng hành vi của vợ ông là rất bình thường trong quan hệ của người mẹ đối với con gái, nhưng ông không sao trấn tĩnh được. Dường như nỗi mệt mỏi của năm tháng đã trào ra từ nơi nào đó thật sâu và đã nhấn chìm ông. 

Fusaco nhìn chăm chăm vào khuôn mặt phẫn nộ của Singo. Chị sững sờ không phải vì hành vi của bà mẹ, mà là vì phản ứng của ông bố. 

- Thì đấy, mẹ muốn xem gì thì cứ xem đi. - Cuối cùng chị ta kêu lên đầy vẻ khiêu khích và quẳng cái bóp vào lòng bà Yasuco. 

Singo lại càng nổi giận hơn nữa. Bà Yasuco không động đến cái bóp. 

- Aikhara nghĩ rằng nếu không có tiền con chẳng dám bỏ nhà đi. - Fusaco nói tiếp. - Mẹ cứ việc xem, dù sao bóp cũng rỗng không. 

Vừa lúc ấy Kikuco dắt đứa bé chập chững bước vào. Fusaco đón lấy con và cởi áo cho nó bú. Chị có khuôn mặt xấu, nhưng thân hình thì đẹp. Đôi vú lớn căng sữa, cứng chắc. 

- Thế còn Suychi đâu rồi? Hôm nay chủ nhật cơ mà? - Fusaco bỗng hỏi. Hẳn là chị muốn làm dịu tình hình. 

2 

Khi Singo về đến cổng nhà, ông bỗng ngước lên và nhìn từ những cây hoa hướng dương bên hàng rào nhà bên cạnh. Ông trở lui mấy bước, đến sát bên dưới những bông hoa đang trĩu xuống trên cánh cổng. 

Sau lưng Singo, cô bé hàng xóm vừa về tới. Ông tránh lối cho cô bé và lẩm bẩm: 

- Những bông hoa to quá. Thật là một kỳ quan! 

Cô bé mỉm cười bẽn lẽn: 

- Đó là vì nhà cháu tỉa bớt, chỉ để mỗi nhánh một bông thôi. 

- À ra vậy! Hoa mới to đến thế! 

Singo nhìn những cây hướng dương của mấy nhà xung quanh. 

Trên các nhánh đều có vài ba bông hoa nhưng chúng chỉ nhỏ bằng nửa những bông hoa bên rào nhà hàng xóm, ông đang định trước về nhà, chợt nghe tiếng Kikuco reo lên: 

- Ba! 

Cô bước đến sau lưng ông, trong túi xách chìa ra những mầm giá non. 

- Con chào ba, ba ngắm hoa hướng dương ư? - Kikuco hỏi han ân cần, nhưng hẳn là cô để tâm đến việc Singo đi làm về một mình, không có Suychi hơn là đến chuyện mấy bông hoa. 

- Một kỳ quan thật sự con ạ. - Singo nói - Giống như đầu người khống lồ, phải không? 

Sự so sánh hoàn toàn không có chủ định. Nói ra điều đó rồi Singo mới chợt cảm thấy cái sức mạnh không ngờ của những bông hoa to lớn nọ. Và cả sự hoàn thiện tuyệt đối trong cách sắp xếp của những búp, đài, nhị ở đó nữa. Những lá nhỏ ở cuống hoa tạo thành một vương miện. Mọi thứ ở đây xen chặt vào nhau nhưng không hề tạo ra cảm giác lộn xộn. Chúng toát ra một vẻ hài hòa, êm ả. 

Chúng tỏa ra một sức mạnh không ai ngờ tới. 

Những bông hướng dương lớn hơn đầu người. Có thể là sự hoàn hảo tuyệt vời của chúng đã gợi ra ở Singo một mối liên tưởng đến bộ óc. Trong cái sức mạnh hoang phí ấy của thiên nhiên, ông phát hiện ra biểu tượng của lòng dũng cảm. Ông không biết những bông hoa hướng dương là đực hay cái, nhưng ông có cảm giác rằng chính ở trong chúng tiềm tàng sinh lực của dương tính. 

Sánh bước cùng Kikuco về nhà, Singo tự hỏi phải chăng những ý nghĩ kỳ lạ sinh ra trong đầu ông là do sự có mặt của cô. 

- Gần đây, ba thấy đầu óc mụ mẫm quá. Chắc hẳn là vì thế mà mấy cái hoa hướng dương đã gợi ba nghĩ đến đầu người. Chà... ba muốn đầu mình được hoàn hảo như thế biết bao nhiêu? Lúc trên tàu về đây ba đã thử tưởng tượng xem nếu có thể tháo cái đầu để đem đi lau dầu hay sửa chữa thì tuyệt biết chừng nào. Riêng cái đầu thôi. Cắt nó ra, (kể nghe thì cũng khiếp đấy!), đưa nó đến một bệnh viện. "Làm ơn sửa giùm cái này?", sẽ nói với người ta như vậy. Việc còn lại thì họ sẽ lo. Rửa óc, căn chỉnh, chữa lại chỗ hỏng...Trong thời gian đó, độ vài ba ngày hoặc một tuần, thân xác ta được ngủ thật là sâu. Chẳng phải thức giấc, cũng chẳng phải khổ sở vì những ác mộng. 

Trên mặt Kikuco thoáng hiện một nét u ám. 

- Có lẽ là ba mệt mỏi rồi. - Cô nói chỉ đủ nghe thấy. 

- Thì đúng thế rồi. Hôm nay, ở sở ba tiếp một người khách và lấy thuốc lá ra hút. Ba châm một điếu, hút một hơi rồi đặt vào cái gạt tàn, xong lại châm điếu thứ hai, hút một hơi rồi lại bỏ vào gạt tàn. Một lúc sau nhìn lại, thì ra trong cái gạt tàn có ba điếu thuốc còn dài nguyên đang bốc khói. Lúc ấy thật là khó xử quá. 

Khi còn ở trên tàu quả thực Singo có nghĩ về cái thú của việc tháo đầu ra đem tu bổ, nhưng ông còn bị cám dỗ hơn bởi việc thân thể được ngủ sâu - giấc ngủ tuyệt vời của thân xác được giải phóng khỏi đầu óc. Còn gì trên đời có thể thú hơn? Quả là ông đã mệt mỏi quá mất rồi. 

- Sao ba không đi nghỉ hè? - Kikuco hỏi. 

- Ba cũng tính đi Camicochi. Chẳng thế thì cũng không ở đâu nhận sửa óc cơ mà! Có điều là Fusaco vừa về đến nhà. Ba ở lại sẽ tốt hơn cho nó, phải không? 

- Ôi, con ganh với chị biết bao vì có một người cha tốt như vậy? - Kikuco thốt lên. 

Trong giọng nói của cô, Singo nhận thấy những xáo động của tâm hồn. "Chẳng hiểu mình có hy vọng là khi nói huyên thuyên với nó về những chuyện không đầu không đuôi như thế này có làm cho nó quên đi việc Suychi không về hay không nhỉ? - ông thầm hỏi, có lẽ là không, nhưng ai mà biết được. Thế rồi ông hỏi thẳng: 

- Cái câu con vừa nói ấy là để chế nhạo đấy à? 

Kikuco giật mình. 

- Hãy xem Fusaco nó ra nông nỗi nào rồi hãy bảo rằng ta là người cha tốt. - Singo nói tiếp. 

Kikuco thực sự bối rối. Mặt cô đỏ lựng tận mang tai. 

- Nhưng ba đâu có lỗi gì về việc đó. - Cô khẽ đáp và trong giọng nói của cô, Singo nhận thấy một ý muốn an ủi đối với ông.

3 

Đêm đêm ve sầu từ cây anh đào ngoài vườn lại bay vào nhà. 

Singo bước ra vườn và đến dưới gốc cây. Tiếng ve vang lên ong ong từ khắp mọi phía. Ông kinh ngạc không chỉ bởi tiếng ve kêu mà còn vì số lượng của chúng nữa. Liên tục có những con ve tách khỏi cây và bay vào trong không trung. Những đám mây vùn vụt trôi về phía đông. Mặc dù dự báo thời tiết nói. Ngày tai họa ¹ năm nay sẽ không có bão, nhưng Singo vẫn có linh cảm rằng đến đêm sẽ có gió lớn, mưa to và trở lạnh. 

- Có chuyện gì thế ba? - Tiếng Kikuco vang lên ở sau lưng ông. - Ve kêu dữ quá làm con nghĩ hay là có chuyện gì xảy ra... 

- Ừ không biết đằng nào mà lần. Người ta vẫn còn nói rằng vịt với ngỗng lắm mồm, nhưng ve cũng chẳng kém. 

Kikuco săm soi một chiếc kim có xâu chỉ và đáp: 

- Con không nói về chuyện con nào lắm mồm đâu, có điều tiếng ve kêu nghe có vẻ khác thường. Nó lanh lảnh như thể sợ cái gì. 

- Ba cũng không để ý nữa. - Singo đáp và nhìn vào trong nhà, nơi mấy người đàn bà đang túm tụm để may quần áo cho hai đứa trẻ. 

- Satoco vẫn còn chơi ve phải không? - ông hỏi tiếp. 

Kikuco khẽ gật đầu. Vốn là đứa trẻ "thành thị" nên lúc đầu Satoco rất sợ ve. Để nó khỏi sợ, Fusaco đã cắt cánh ve đi cho con chơi. Từ đó, hễ bắt được ve là con bé chạy đi tìm kéo để cắt cánh. 

Việc đó đã làm bà Yasuco khiếp sợ và kêu rên rằng hồi nhỏ Fusaco đâu có tàn nhẫn, nhưng chồng cô đã làm cô thành ra như vậy. Bà Yasuco thậm chí còn suýt ngất xỉu khi nhìn thấy lũ kiến lửa tha những xác ve cụt cánh. Vốn dĩ bà không phải là loại người dễ xúc động vì những chuyện như vậy, cho nên phản ứng của bà làm Singo kinh ngạc. Hẳn là việc Yasuco ghê sợ đã xuất phát từ những linh cảm u ám nào đó ở bà. Vấn đề hoàn toàn không phải ở mấy con ve. 

Fusaco kể lể đủ chuyện với mẹ, song không hề nhắc đến chuyện khi nào sẽ ra đi - nghĩa là chị ta vẫn chưa có đủ can đảm để nói về cái chính yếu nhất. Là người cha, Singo cho rằng mình có bổn phận khuyên bảo con gái. Tuy nhiên, vì Fusaco đã có gia đình nên việc can thiệp ở đây cũng rất tế nhị. Còn việc để mẹ con chị ở lại cũng chẳng đơn giản chút nào. Vì thế Singo cứ lần lữa mãi với quyết định của mình, làm như mọi việc tự nó sẽ có thể thu xếp được. 

Một lần trong bữa ăn, Fusaco bỗng buột ra: 

- Ba quý cô Kikuco quá, phải không cả nhà? 

- Dĩ nhiên là ông quý nó. - Bà Yasuco trả lời. - Và cả ta nữa, nếu mày muốn biết, ta cũng hết sức quý nó. Hơn nữa, Kikuco cũng cư xử rất lễ độ đối với chúng ta. 

Mặc dù câu nói của Fusaco có tính chất khẳng định, nhưng bà Yasuco thấy cần phải trả lời cô. Bà có vẻ đùa giỡn, song hẳn là bà muốn đặt con gái vào đúng chỗ. Trong giọng nói của bà bộc lộ mối thiện cảm đối với người con dâu hạnh phúc và ác cảm đối với người con gái bất hạnh. 

Singo cũng có những cảm nghĩ tương tự và ông thấy khổ tâm khi nghe chính Fusaco nói ra điều đó. Đối với ông, Kikuco như một ô cửa sổ mà qua đó ông nhìn ra ngoài cuộc đời từ trong ngôi nhà buồn tẻ của mình. Các con đẻ của ông - máu và thịt của ông, thì lại không được như ông hằng mong muốn. Cái quan trọng nhất là chúng không có khả năng sống được như chính bản thân chúng muốn và điều đó đã khiến cho gánh nặng của mối quan hệ máu mủ trở nên không chịu đựng nổi. Người con dâu trẻ đã làm niềm an ủi duy nhất đối với Singo. Tình thương yêu dành cho cô là một tia sáng trong sự cô đơn buồn khổ của ông, thông qua nó, ông muốn làm cho cuộc sống của chính mình được tốt han. 

Mấy lời nói của Fusaco đã động chạm đến bí mật nhỏ ấy của Singo.